Chleb (לֶחֶם leḥem)

Ja jestem Chlebem Życia. (J 6,48)

Chleb – לֶחֶם leḥem, słowo to występuje w Starym Testamencie około 300 razy w znaczeniu chleb, pożywienie, zboże a pierwotnie znaczyło po prostu „podstawowy pokarm”. Septuaginta tłumaczy leḥem używając słowa ἄρτος (artos), które występuje również w dzisiejszej Ewangelii: Ja jestem chlebem, który zstąpił z nieba (J 6,41) oraz Ja jestem chlebem życia (…) Chlebem, który Ja dam, jest moje ciało za życie świata» (J 6,48-51).

W drodze przez pustynię, z powodu narzekań, Pan Bóg obiecuje swemu ludowi chleb, który będzie spadał z nieba (Wj 16,4.8). Stąd w późniejszych hymnach Izraela manna będzie nazywana „chlebem niebieskim” lub „chlebem zstępującym z nieba”. Oprócz powiązań chleba życia z manną, nie możemy zapomnieć o jego związku z tak zwanym chlebem pokładnym, który miał zawsze znajdować się w Świętym Przybytku wraz z Arką Przymierza i siedmioramiennym świecznikiem.

Większość przekładów Biblii mówi o chlebach pokładnych (Wj 25,30), jednakże oryginalne wyrażenie hebrajskie brzmi leḥem pānîm, co dokładnie znaczy chleb oblicza, czyli chleb kładziony przed Obliczem Boga, to znaczy w Miejscu Najświętszym, gdzie na Arkę Przymierza zstępował obłok Bożej obecności.

Musimy również zauważyć, że Bóg polecił Mojżeszowi sporządzenie stołu z leḥem pānîm, tuż po uczcie, w której on i starsi ludu nie tylko jedli i pili przed Obliczem Boga, ale oglądali Boga (Wj 24,9-11), dlatego ziemski chleb Oblicza jest widzialnym znakiem niewidzialnego Oblicza Boga. Księga Kapłańska mówi, że na stole pokładnym Izrael ma składać dwanaście leḥem pānîm, jako ofiarę wieczystą i znak wiecznego przymierza z Bogiem. Co tydzień, w szabat, chleby Oblicza były wymieniane na świeże, stare zaś mogli spożywać tylko kapłani.

Chleb Oblicza, jako obecność Boga, był dobrze znany Izraelitom za czasów Jezusa, który objawia Swoim słuchaczom Swoją tajemnicę bycia Chlebem Życia.