Świadectwo (μαρτυρία martyria)

Ja nie zważam na świadectwo człowieka, ale mówię to, abyście byli zbawieni.

ἐγὼ δὲ οὐ παρὰ ἀνθρώπου τὴν μαρτυρίαν λαμβάνω, ἀλλὰ ταῦτα λέγω ἵνα ὑμεῖς σωθῆτε. (J 5,34)

ego autem non ab homine testimonium accipio sed haec dico ut vos salvi sitis.

Bez wątpienia słowem, które najczęściej pojawia się w dzisiejszej perykopie jest świadectwo. Greckie μάρτυς – świadek przeszło wręcz do łaciny jako martyr, czyli męczennik. Można zatem śmiało mówić o radykalizacji w znaczeniu. Jednak dzisiaj mamy także jakby ukryte przesłanie, właśnie przez to powtarzanie. Septuaginta, czyli greckie tłumaczenie Starego Testamentu właśnie tym słowem (μάρτυρός/μάρτυρ) oddaje hebrajskie עֵד (ʿēḏ), czyli świadek. Natomiast עֵד (ʿēḏ) wywodzi się od עוּד (‛ûd), co znaczy powtarzać, czynić ponownie. Żeby dobrze świadczyć o Bogu, słowa: Będziesz miłował PANA, twojego Boga, całym swoim sercem, całą swoją duszą i z całej swojej mocy. Niech słowa, które ci dziś przekazuję, trwają w twoim sercu. Wpoisz je swoim dzieciom i będziesz o nich mówił, przebywając w domu, idąc drogą, kładąc się spać i wstając ze snu (Pwt 6, 5-7), nie mogą być tylko teorią w naszym życiu.

Obraz Gerd Altmann z Pixabay

Palec Boży (Δάκτυλος του Θεού daktylos tou Theou)

Jeśli jednak Ja wyrzucam demony mocą palca Bożego, to nadeszło już do was królestwo Boże.

εἰ δὲ ἐν δακτύλῳ θεοῦ ἐκβάλλω τὰ δαιμόνια, ἄρα ἔφθασεν ἐφ’ ὑμᾶς ἡ βασιλεία τοῦ θεοῦ (Łk 11,20).

porro si in digito Dei eicio daemonia profecto praevenit in vos regnum Dei.

Palec Boży jest znakiem bezpośredniego działania Stwórcy. To egipscy kapłani stwierdzają, że palec Boży zsyła plagę komarów (Wj 8,15), palcem Bożym zostały napisane Przykazania (Wj 31,18). Można nawet dopatrzeć się tego, że jest to swoiste jeden z dziesięciu: δάκτυλος-δέκα (palec-dziesięć). Bóg interweniuje zawsze wtedy, kiedy wymaga tego okazanie niezwykłej mocy, zmieniającej rzeczywistość. Czasami jedyne, czego brakuje, to otwartość ze strony człowieka. Niczym na fresku Michała Anioła, gdzie Stwórca ma palec wyciągnięty w pełni ku człowiekowi, natomiast to Adam musi zadecydować, czy chce kontaktu z Bogiem.

Obraz Markus Baumeler z Pixabay

Przeklęty (אָרוּר arur)

Tak mówi Pan: Przeklęty mąż, który pokłada nadzieję w człowieku i który w ciele upatruje swą siłę, a od Pana odwraca swe serce. (Jr 17,5)

כֹּה אָמַר יְהוָה אָרוּר הַגֶּבֶר אֲשֶׁר יִבְטַח בָּֽאָדָם וְשָׂם בָּשָׂר זְרֹעוֹ וּמִן־יְהוָה יָסוּר לִבּֽוֹ׃

haec dicit Dominus maledictus homo qui confidit in homine et ponit carnem brachium suum et a Domino recedit cor eius.

Nie sposób w tygodniu, w którym był obchodzony Purim (6-7 marca), nie wspomnieć zawołania: przeklęty Haman! Jednak nie o Hamana dzisiaj chodzi. Słowo אָרוּר (arur), czyli przeklęty jest jednym ze swoiście brzmiącej trójcy. W trzecim rozdziale Księgi Rodzaju czytamy, że wąż był bardziej przebiegły עָר֔וּם (arum) niż wszystkie stworzenia uczynione przez Boga – יְהוָ֣ה אֱלֹהִ֑ים (YHWH Elohim). Natomiast człowiek po grzechu stał się nagi – עֵירֹ֥ם (erom). Wówczas Pan rzekł do węża, by był przeklęty (arur-אָרוּר) pośród bydła i zwierząt (Rdz 3,14). Dzisiaj u proroka Jeremiasza czytamy, że, w sumie każdy, kto nadzieję pokłada w tym, co ludzkie, a nie w Bogu, staje się przeklęty. Niczym na początku stworzenia: chcąc być przebiegłymi, stajemy się nadzy… obyśmy nie poszli całkiem w ślady kusiciela.

http://www.pixabay.com

Prosić (αἰτέω aiteō)

Proście a otrzymacie, szukajcie a znajdziecie, pukajcie a otworzą wam.

Αἰτεῖτε, καὶ δοθήσεται ὑμῖν· ζητεῖτε, καὶ εὑρήσετε· κρούετε, καὶ ἀνοιγήσεται ὑμῖν (Mt 7,7).

petite et dabitur vobis quaerite et invenietis pulsate et aperietur vobis.

Pan Bóg chce nam dać wszystko, co dobre. Istotne jest to, żeby wiedzieć, czego szukamy. Dziś, αἰτέω kieruje naszą uwagę na przedmiot prośby, bardziej nawet niż na osoby, bądź okoliczności. Jeśli jednak szukam tego, co najlepsze, to zawsze spotkam יהוה.

Towarzyszyć (ἀκολουθέω akolutheō)

Do wszystkich zaś mówił: „Jeśli ktoś chce iść za Mną, niech się wyprze samego siebie, niech codziennie bierze swój krzyż i niech Mnie naśladuje”.

Ἔλεγεν δὲ πρὸς πάντας· Εἴ τις θέλει ὀπίσω μου ἔρχεσθαι, ἀρνησάσθω ἑαυτὸν καὶ ἀράτω τὸν σταυρὸν αὐτοῦ καθ’ ἡμέραν, καὶ ἀκολουθείτω μοι. (Łk 9,23)

dicebat autem ad omnes si quis vult post me venire abneget se ipsum et tollat crucem suam cotidie et sequatur me.

Naśladowanie Chrystusa jest rzeczywistością, do której każdy człowiek jest zaproszony. Jednak nie polega ono na kopiowaniu “stylu” Jezusa w postaci bezpośrednich gestów czy słów. Bardziej chodzi o wpatrzenie się w Niego, które można osiągnąć tylko towarzysząc Zbawicielowi. Właśnie to słowo – ἀκολουθέω jest dziś kluczowe. To pójście różni się od tego zawołania z Mk 1,17: καὶ εἶπεν αὐτοῖς ὁ Ἰησοῦς· Δεῦτε ὀπίσω μου (I rzekł im Jezus: Chodźcież za mną), tam jest to wprost wezwanie do pójścia “za”. Natomiast ἀκολουθέω swoje znaczenie opiera na wspólnym podążaniu jedną drogą.

Obraz Fabrizio Brugnoni z Pixabay

Wolność słowa (παρρησία parresia)

Mówił to zupełnie otwarcie. Wtedy Piotr wziął Go na bok i stanowczo Go upominał.

καὶ παρρησίᾳ τὸν λόγον ἐλάλει. καὶ προσλαβόμενος ὁ Πέτρος αὐτὸν ἤρξατο ἐπιτιμᾶν αὐτῷ. (Mk 8,32)

et palam verbum loquebatur et adprehendens eum Petrus coepit increpare eum.

Kiedy Bóg przemawia, to nie zostawia żadnych niedomówień. Mówi otwarcie (παρρησία), czyli dosłownie, wszystko, co chce wypowiedzieć (πᾶς + ῥέω). Prawda jednak nie zawsze jest mile widziana, a nawet często próbuje być uciszana… i nic się nie zmieniło od czasu, kiedy Jezus zadał swoje pytanie.

Obraz Markus Winkler z Pixabay

Okruch (ψιχίων psichion)

Ona odpowiedziała: Panie, przecież i szczenięta zjadają pod stołem to, co nakruszą dzieci.

ἡ δὲ ἀπεκρίθη καὶ λέγει αὐτῷ· Κύριε, καὶ τὰ κυνάρια ὑποκάτω τῆς τραπέζης ἐσθίουσιν ἀπὸ τῶν ψιχίων τῶν παιδίων. (Mk 7,28)

at illa respondit et dicit ei utique Domine nam et catelli sub mensa comedunt de micis puerorum.

Syrofenicjanka, w trafnej odpowiedzi danej Jezusowi, mówi o okruchach (ψιχίων), którymi żywią się szczenięta. Słowo to w jezyku greckim swoje źródło ma w ψάλλω, które wg Słownika Stronga jest wzmocniem ψαω, które oznacza trzeć coś (stąd i drobiny). ψάλλω znaczy także śpiewać,brzdąkać, grać na harfie. Jeśli kojarzymy to z Psalmami, to nasza intuicja dobrze nas prowadzi. Nie na darmo w tradycji Kościoła to Psalmy właśnie stają się okruchami, którymi możemy karmić się codziennie dzięki Liturgii Godzin.

Obraz congerdesign z Pixabay

Objawienie (ἀποκάλυψις apokalypsis)

Światło na oświecenie pogan i chwałę ludu Twego, Izraela.

φῶς εἰς ἀποκάλυψιν ἐθνῶν καὶ δόξαν λαοῦ σου Ἰσραήλ. (Łk 2,32)

lumen ad revelationem gentium et gloriam plebis tuae Israhel.

Kiedy jest nam objawione (ἀποκάλυψις) prawdziwe Światło, wtedy dostrzegamy wszystko takie, jakie jest. Dopiero wtedy możemy odejść spokojnie, bo znamy Boską perspektywę patrzenia na świat.

źródło: pixabay.com

Zakryty (ἀπόκρυφος apokryfos)

Nie ma bowiem nic tajemnego, co by nie miało być ujawnione. Nic też nie może być tak ukryte, aby nie wyszło na jaw.

οὐ γάρ ἐστιν κρυπτὸν ἐὰν μὴ ἵνα φανερωθῇ, οὐδὲ ἐγένετο ἀπόκρυφον ἀλλ’ ἵνα ἔλθῃ εἰς φανερόν. (Mk 4,22)

non enim est aliquid absconditum quod non manifestetur nec factum est occultum sed ut in palam veniat.

Stłumione światło nie ma mocy ujawniać rzeczywistości. Blasku słowa nie szuka się tam, gdzie jest ono zakryte (ἀπόκρυφος).

źródło: pixabay.com

Widoczny (φανερός faneros)

Lecz On stanowczo im nakazywał, aby Go nie ujawniały.

καὶ πολλὰ ἐπετίμα αὐτοῖς ἵνα μὴ αὐτὸν φανερὸν ποιήσωσιν. (Mk 3,12)

vehementer comminabatur eis ne manifestarent illum.

Pan Jezus pragnie objawiać się człowiekowi i swojemu stworzeniu, ale nie godzi się na wymuszanie tej epifanii. To On jest niepodległym Bogiem – Panem czasu, więc nie dziwi, że pada zdanie: I wiele karcił je, aby nie go widocznym (φανερὸν) czyniły. Demony nie mogą na Nim wywierać żadnej presji.

źródło: pixabay.com