Będziesz zważał na szabat, aby go święcić, jak ci nakazał Pan, Bóg twój. (Pwt 5,12)
שָׁמ֛֣וֹר אֶת־יֹ֥ום֩ הַשַּׁבָּ֖֨ת לְקַדְּשֹׁ֑֜ו כַּאֲשֶׁ֥ר צִוְּךָ֖֣ ׀ יְהוָ֥֣ה אֱלֹהֶֽ֗יךָ׃
Observa diem sabbati, ut sanctifices eum, sicut praecepit tibi Dominus Deus tuus.
φύλαξαι τὴν ἡμέραν τῶν σαββάτων ἁγιάζειν αὐτήν, ὃν τρόπον ἐνετείλατό σοι κύριος ὁ θεός σου.
Szabat (שַׁבָּת šabbāṯ), w języku hebrajskim to rzeczownik, który pochodzi od formy piel czasownika šabāṯ, którego podstawowe znaczenie to “przestać, ustać, skończyć się, przerwać pracę, odpocząć”. Rzeczownik ten używa się na określenie siódmego dnia, który jest czasem odpoczynku.
W dzisiejszym pierwszym czytaniu (Pwt 5,12-15) zawiera przykazanie Dekalogu mówiące o czczeniu dnia siódmego, jako dnia poświęconego Panu. Należy zauważyć, że mamy w Biblii dwie wersje dekalogu, które różnią się między sobą. Dekalog w Pwt 5 i w Wj 20 posiadają dwa różne uzasadnienia dla czczenia dnia świętego. W Wj 20,11 uzasadnieniem jest odpoczynek Boga po dziele stworzenia: „W sześciu dniach bowiem uczynił Pan niebo, ziemię, morze oraz wszystko, co jest w nich, w siódmym zaś dniu odpoczął” (Rdz 1). W Pwt 5,15 zaś motywem jest doświadczenie wyzwolenia z niewoli egipskiej: „Pamiętaj, że byłeś niewolnikiem w ziemi egipskiej i wyprowadził cię stamtąd Pan, Bóg twój, ręką mocną i wyciągniętym ramieniem: przeto ci nakazał Pan, Bóg twój, strzec dnia szabatu”.
Dlaczego Pwt odwołuje się do wyzwolenia z niewoli? Ponieważ tylko niewolnik musi pracować ciągle, bez odpoczynku, jak Izrael w Egipcie przy produkcji cegieł. Bóg jednak wyzwalając go z Egiptu ustanawia שַׁבָּת (šabbāṯ), dzień święty, poświęcony Panu, aby Izrael mógł zachować poczucie wolności i pamięć, że został wyzwolony.
