Autor: prupaw

Pierwsze miejsca – πρωτοκλισιας

Potem opowiedział zaproszonym przypowieść, gdy zauważył, jak sobie pierwsze miejsca wybierali.
Łk 14,7

Słowo πρωτοκλισιας znaczy: pierwsze miejsca, ale też: pierwsze leżanki, bo jak wiemy wtedy i w tamtej kulturze przy uczcie u stolu można było wygodnie się rozłożyć. Życie przypomina nieustanny wyścig o jak najlepsze miejsce: w zawodach, w wyborach, w autobusie, w klasie, w rodzinie, w grupie, a nawet na cmentarzu. W rzeczywistości jednak najbardziej wartościowe jest ostatnie miejsce. Ono daje pewność że, po drodze do celu, do nikogo nie odwróciłem się plecami i o nikim nie zapomniałem.

O nie, mówię wam, lecz jeśli się nie będziecie żałować, wszyscy podobnie poginiecie.
Łk 13,5

Użyta forma μετανοητε, oznacza: zmienić myślenie, żałować, opamiętać się, pokutować;

Nawrócić się, to uczestniczyć w ciekawym, dynamicznym i twórczym wydarzeniu. Jest to niczym udział w karkołomnym zadaniu. Wymaga ono takiego wysiłku, jakim jest odejście od dotychczasowego, utartego sposobu myślenia i samozrozumienia (albo od niemyślenia) jak i postępowania; uznania siebie jednak za żałosną kreaturę, opamietania i wykarczowania z siebie żałosnych przyzwyczajeń poprzez terapię szokową czyli radykalną pokutę. I pytasz: Pro qui bono? – tj. – Po jaką…? Jezus mowi: „… inaczej zginiecie”. Tommaso, mój parafialny dyskutant, stwierdził – A jeśli się nawrócę, to czy nie umrę? Odpowiedziałem – Umrę ale nie zginę.

Przecież trudno się zgodzić z tym, by do virusa należało ostatnie słowo.

Przyznać się
ομολογηση – homolegeze – przyznałby się

Mówię wam: Każdego, kto by Mnie wyznał przed ludźmi, tego i Syn Człowieczy wyzna przed aniołami Bożymi.
Łk 12,8

Znaczenie interesującego nas słowa, jest szersze: wyznawać, przyznawać, uznawać, pochwalać.

Pochwalić Pana Jezusa, aby wyrazić nasz z Nim związek brzmi zachęcająco i świeżo w porównaniu do stylu smutnego, cierpietniczego, czy też wstydliwego przyznawania się do Niego.

Przyznać się. Tym słowem Jezus zachęca nas, abyśmy przede wszystkim uznali naszą tożsamość i tą tylko ludzką, ale także boską. Przyznali się do siebie. Tu chyba tkwi źródło naszego lęku przyznania racji Chrystusowi. Dziwny jest ten nasz opór przed boskością, a może i przed człowieczeństwem?

Przyznać się do Jezusa – to zdecydować się na własną tożsamość, na ludzko-boską tożsamość.

Wydany
παραδιδοσθαι (paradidosthai)

Łk 9,44
«Weźcie wy sobie dobrze do serca te słowa: Syn Człowieczy będzie wydany w ręce ludzi».

Obok słowa wydany, można też użyć słów: Jezus będzie przekazany, dostarczony ludziom.
Co to znaczy: być wydanym? Matka wydaje dziecko na świat, Judasz wydaje Jezusa arcykapłanom, a Piłat wydaje Jezusa na ukrzyżowanie. We Mszy św. słyszymy samego Jezusa, który pragnie być nam wydany: „Bierzcie i jedzcie… to jest Cialo moje, które za was będzie wydane.”

Widzimy jak, los Jezusa, wiele zależy od „rąk ludzi”, do których Jezus jest wydany.

W wytrwałości
(ἐν υπομονη)
Łk 8,15

W końcu ziarno w żyznej ziemi oznacza tych, którzy wysłuchawszy słowa sercem szlachetnym i dobrym, zatrzymują je i wydają owoc przez swą wytrwałość.

τὸ δὲ ἐν τῇ καλῇ γῇ, οὗτοί εἰσιν οἵτινες ἐν καρδίᾳ καλῇ καὶ ἀγαθῇ ἀκούσαντες τὸν λόγον κατέχουσιν καὶ καρποφοροῦσιν ἐν ὑποµονῇ.

Wytrwałości! Przynajmniej wzniesmy toast na jej część, bo posiadać ją, jest już znacznie trudniej. W całym procesie naszego życia przecież nie brakuje ani dobrej ziemi, którą jest też każdy z nas, jest też dostatek ziarna, którymi są dobre myśli, idee i słowa. Plony przynosi, zachowuje i pomnaża wytrwałość.
Wznoszę puchar, z włoskim winem, z myślą o Was, drodzy subskrybenci „jednegosłowa”, i za nas codziennych „skrybów”. Wytrwałości!

Wypełnia je
ποιων αυτους

πᾶς ὁ ἐρχόµενος πρός µε καὶ ἀκούων µου τῶν λόγων καὶ ποιῶν αὐτούς, ὑποδείξω ὑµῖν τίνι ἐστὶν ὅµοιος·

Pokażę wam, do kogo podobny jest każdy, kto przychodzi do Mnie, słucha słów moich i wypełnia je.
Łk 6,47

Czyniący je – tak dosłownie brzmi interesujące nas słowo. Czynić, działać – to niezwykle żywotne słowa. Mówią o Bogu, którego istotą jest działanie. Jezus pragnie poprawić nasz stosunek słów względem działania, chce aby nie było słów bez pokrycia.

Nie pozwól uciec słowom, abyś się nie wstydził, nie mogąc ich dogonić swymi czynami.

I dodał: Syn Człowieczy jest panem szabatu.

καὶ ἔλεγεν αὐτοῖς, Κύριός ἐστιν τοῦ σαßßάτου ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου.
Łk 6,5

Szabat upamiętnia stworzenie świata i wyjście Izraelitów z Egiptu. Jezus, Pan szabatu, mowi: Ja jestem tego Autorem. Do czwartego wieku chrześcijanie świętowali również szabat. Kiedy mocniej uświadomili, że śmierć i zmartwychwstanie Jezusa jest wyprowadzeniem człowieka z wszelkiej niewoli i stworzeniem go na nowo, świętują już tylko niedzielę, dzień Pański.

Zawzięła się

Jan bowiem wypominał Herodowi: Nie wolno ci mieć żony twego brata. A Herodiada zawzięła się na niego i rada byłaby go zgładzić, lecz nie mogła.
Mk 6,18n

ενειχεν – eneichen – zawziąć się – można też przetłumaczyć:
napierać, odczuwać niechęć, być urażanym, być złym.

Chciałbym podkreślić jedno ze znaczeń tego słowa, tj. napierać. Zawzieta Herodiada pomnożyła raz rozpoczete zło. A wszystko mogło się potoczyć inaczej. Jednak ona „napierała” w swoim pędzie, po równi pochyłej, do przepaści.
Nie raz warto posłuchać głosu: Nie napieraj! Całą energię skieruj ku wytrwałości w dobrym.

ο καθηγητης [katehetes]

Nie chciejcie również, żeby was nazywano mistrzami, bo jeden jest tylko wasz Mistrz, Chrystus.
Mt 23,10

Ten grecki „ο καθηγητης” – [katehetes] na język polski został przetłumaczony – mistrz, Czesi wybrali słowo – nauczyciel, Włosi użyli słowa – przewodnik, Ukraińcy oddali słowem – kierownik. A nam przychodzi dodatkowo na myśl słowo – katecheta. Tłumaczenia te, wzięte razem, pokazują, po mistrzowsku, odcienie roli bycia mistrzem.

A Mistrz, w pełnym znaczeniu tego słowa, jest tylko jeden. I chodzi o to, aby się nie mądrzyć. Wczoraj na youtube zacząłem słuchać konferencji Jerzego Vetulaniego o ludzkim mózgu. Ten profesor, deklarujący się ateista, nie szczędził wywodów o nieistnieniu Boga. Taki to mistrz.

Pozostanie w roli dozgonnego ucznia jedynego Mistrza jest najlepszą postawą.

Jezus rozkazał mu surowo, i zły duch opuścił go. Od owej pory chłopiec odzyskał zdrowie.
Mt 17,18

Wiara jest obecna tam, gdzie się ukazuje moc Boga. Ale nie chodzi w niej o cuda ale o szczęście człowieka, który otrzymuje pomoc. Pomocy udziela zawsze Bóg. Robi to poprzez swoje Słowo. Jezus „surowo”, z naciskiem przynaglającej miłości rozkazuje, odciska Swoje Słowo w duszy chłopca. I tak triumfuje Bog i człowiek. Obyśmy i my potrafili stawiać w duszach wyraźną pieczęć troski i miłości poprzez jedno słowo.